Wat is Ketoacidose

Ketoacidose: Wat Het Is, Hoe Je Het Herkent en Waarom Het Ernstig Is

Inleiding

Ketoacidose klinkt misschien als een technisch medisch begrip, maar het is cruciaal om te begrijpen — vooral voor mensen met diabetes type 1. Het is een ernstige complicatie die snel kan ontstaan en direct medische aandacht vereist. Als je weet wat ketoacidose is, hoe het ontstaat en wat je kunt doen om het te voorkomen, vergroot je je veiligheid én zelfvertrouwen in het omgaan met diabetes.

Wat is ketoacidose?

Ketoacidose, ook wel diabetische ketoacidose (DKA) genoemd, is een potentieel levensbedreigende toestand die ontstaat als je lichaam langdurig te weinig insuline heeft. Hierdoor kan glucose (suiker) niet goed opgenomen worden door de cellen, en schakelt je lichaam over op vetverbranding voor energie. Tijdens dat proces ontstaan zure afvalstoffen die ketonen heten.

Wanneer deze ketonen zich in grote hoeveelheden ophopen in het bloed, wordt je bloed te zuur — dit is wat we ketoacidose noemen.

Waarom is ketoacidose gevaarlijk?

Een te hoge concentratie ketonen verstoort de zuurgraad van je bloed, wat leidt tot:

• Uitdroging
• Ernstige elektrolytenstoornissen
• Ademhalingsproblemen
• Verlies van bewustzijn
• Coma

Zonder snelle behandeling kan ketoacidose fataal zijn. Daarom is het herkennen van de symptomen en snel handelen van levensbelang.

Wat zijn de symptomen van ketoacidose?

De klachten van ketoacidose kunnen zich snel ontwikkelen, meestal binnen 24 uur. Let op deze signalen:

• Misselijkheid en braken
• Buikpijn
• Diepe, snelle ademhaling (Kussmaul-ademhaling)
• Zoete of fruitige geur van de adem (door ketonen)
• Vermoeidheid of slaperigheid
• Dorst en veel plassen
• Verwardheid of bewustzijnsverlies

Heb je diabetes type 1 en herken je meerdere van deze klachten? Neem dan onmiddellijk contact op met een arts of spoedhulp.

Wat zijn de oorzaken van ketoacidose?

Ketoacidose komt vooral voor bij mensen met diabetes type 1, maar zeldzamer ook bij type 2. Oorzaken zijn onder andere:

• Insuline vergeten of te weinig insuline gebruiken
• Infecties of ziekten (zoals griep of blaasontsteking)
• Ernstige stress of operatie
• Onopgemerkte of onbehandelde diabetes
• Onbewuste fouten met insulinepomp of naald

Hoe kun je ketoacidose voorkomen?

1. Meet regelmatig je bloedsuiker én ketonen
   • Gebruik een bloed- of urinetest om ketonen te controleren, vooral als je bloedsuiker boven de 13-15 mmol/L blijft of je ziek bent.
2. Gebruik insuline zoals voorgeschreven
   • Ook bij ziekte of verminderde eetlust is insuline meestal nog steeds nodig. Overleg bij twijfel met je zorgverlener.
3. Blijf goed gehydrateerd
   • Drink water om ketonen en suikers sneller uit je lichaam te verwijderen.
4. Herken de waarschuwingssignalen
   • Misselijkheid, snelle ademhaling en een vreemde geur uit je mond? Check je ketonen.
5. Stel een noodplan op
   • Overleg met je arts wat je moet doen bij hoge bloedsuiker en hoe je ketonen meet. Leg ook vast wanneer je medische hulp moet inschakelen.

Veelgemaakte valkuilen en oplossingen

1. Ketonen niet meten bij hoge bloedsuiker

Veel mensen controleren alleen hun glucose, niet hun ketonen. Maar hoge bloedsuiker zonder ketonen is minder gevaarlijk dan met ketonen. Zorg voor teststrips in huis.

2. Stoppen met insuline tijdens ziekte

Bij weinig eetlust lijkt het logisch om minder of geen insuline te gebruiken. Toch is dit juist dan risicovol. Overleg altijd met een arts.

3. Symptomen toeschrijven aan een griepje

Misselijkheid en vermoeidheid worden snel afgedaan als onschuldig. Maar bij diabetes moet je alert zijn — juist bij ziekte stijgt je risico op ketoacidose.

Wat moet je doen bij (vermoeden van) ketoacidose?

• Meet je bloedsuiker en ketonen.
• Drink water om uitdroging tegen te gaan.
• Gebruik extra insuline als voorgeschreven door je arts.
• Neem contact op met je zorgverlener of spoedpost als:
  • Je ketonen hoog blijven (>1,5 mmol/L in bloed)
  • Je bloedsuiker niet daalt
  • Je moet braken of suf wordt

Wacht niet af. Bij twijfel is het altijd beter om te veel dan te laat hulp in te schakelen.

Inspirerende afsluiting

Ketoacidose is een serieuze complicatie, maar geen ongrijpbare vijand. Met kennis, voorbereiding en aandacht voor je lichaam kun je deze noodsituatie in veel gevallen voorkomen. Blijf je bloedsuiker én ketonen monitoren, wees alert op signalen en neem je gezondheid serieus.

Door verantwoordelijkheid te nemen en slimme keuzes te maken, blijf je in controle — ook als het even tegenzit. Jouw lichaam verdient aandacht, en jij verdient een leven vol energie en balans. Start vandaag nog met bewuste stappen richting een stabiele bloedsuiker en een krachtiger jij.